Stieve van Wichelen

Tweemaal Babi Pangang: van Ellie Lust via Sumatra naar het Tropenmuseum

2 februari 20178 juni 2017 Stieve van Wichelen Een reactie plaatsen

Toeval of niet, vorige week kwam ik twee keer het gerecht Babi pangang tegen online. De eerste keer was humoristisch van aard. Politiewoordvoerder (én oud-deelnemer van Wie is De Mol?) Ellie Lust probeert in YouTube filmpjes van AT5 verschillende gerechten of drankjes uit. De kijker komt dan aan het einde van het filmpje achter of Ellie het lust (snap je?). Of dit nou grappig moet zijn, laat ik aan jullie over, maar ik moest er wel even om gniffelen.

Ellie lust dus wel babi pangang en met dit filmpje in mijn achterhoofd kwam ik een uitzending van De Aardappeleters tegen waarin juist de geschiedenis van dit gerecht wordt behandeld. Uit de gids:

De aardappeleter kijkt op zondag, met het bord op schoot naar Studio Sport. En wat ligt er op dat bord: babi pangang. Volksstammen zijn ermee opgegroeid. Aardappeleter Joris Vermeer zoekt gehucht, stad en land af naar de oorsprong van onze babi pangang. De eerste stop: de Chinees van IJmuiden. En, verrassing, het meest bekende Chinese gerecht blijkt Indonesisch.

Ik heb even het laatste stuk dik gedrukt, omdat ik dit wel opvallend vond. De woorden ‘Babi pangang’ zijn overduidelijk Indonesisch (en dus niet Chinees), dat ik het juist wel een verrassing vind dat men denkt dat het gerecht Chinees is. Maar dit terzijde…

In De Aardappeleters gaat presentator Joris Vermeer dus naar Sumatra in Indonesië om bij de Batak (een stam rond het Tobameer die overwegend christelijk is) naar hun versie van Babi Pangang te kijken. Erg interessant om de geschiedenis van een eetgerecht te zien en wat de rol ervan binnen een gemeenschap kan zijn. Waar ik de makers van deze aflevering moet feliciteren, is dat het er allemaal prachtig uitziet. Zelfs in de regen en mist ziet de omgeving er uit als in een toeristenfolder.

Tip: Vermeer gaat ook in op het verschil tussen Babi Pangang B1 en Babi Pangang B2 (vanaf 12:22 in de YouTube video). Handig om te weten indien je deze streek wilt gaan bezoeken. 🙂

Indien de video op YouTube wordt verwijderd, kun je hier de uitzending terugzien op NPO.nl.

Koloniale tijd

De Nederlandse koloniale tijd krijgt natuurlijk ook wat aandacht. Zo heeft men het over de zogenaamde pustaha. Dit zijn boeken waarin kennis van verschillende generaties van Batak-priesters is in opgetekend. Het eeuwenoude recept van babi pangang zou één van de onderdelen van die kennis kunnen zijn.

Tekst loopt onder afbeelding door

Een pustaha in het Rijksmuseum voor Volkenkunde, Leiden

Tijdens de koloniale periode zijn veel van die pustaha verzameld en naar musea in Nederland gebracht. Een bijzonder exemplaar, dat ook te zien is in de aflevering, ligt in het Tropenmuseum in Amsterdam.

Zo komen we dus in enkele stappen van Ellie Lust naar de koloniale collectie van het Tropenmuseum. Wat het bekijken van een leuk YouTube filmpje tot gevolg kan hebben!

President Obama in Javaanse kledij en houding

Terima Kasih Obama, eerste Javaanse president van Amerika

24 januari 201724 januari 2017 Stieve van Wichelen Een reactie plaatsen

Enkele dagen is het nu een feit: Donald Trump is de 45e president van de Verenigde Staten. Daarmee is ook een eind gekomen aan 8 jaar POTUS Barack Obama. In de afgelopen periode is veel teruggeblikt en is er vooral ook gekeken naar de manier van besturen van Obama, juist omdat dit zo’n contrast vormt met de nieuwe president.

Omgangsnormen uit de Javaanse cultuur

Obama is in de vele profielen die de afgelopen dagen op tv en internet verschenen, vaak omschreven als hoffelijk, gecontroleerd, verfijnd en conflictvermijdend. Het deed mij meteen denken aan een artikel dat al in 2013 verscheen: ‘ No drama, King Obama: Is Obama the First Javanese President of the US?‘. In dit artikel wordt het gedrag van Obama naast de omgangsnormen uit de Javaanse cultuur gelegd.

In Javanese culture, a ruler must stand chivalrously above strife: cool, intelligent and self-contained. Sound familiar?

Jeugd in Indonesië

Zoals misschien bekend heeft Obama zijn jonge jaren in Indonesië doorgebracht: “Indeed, it was in Java that Obama spent his childhood, had his primary education, and where his mother made her career. It was the country where his stepfather and his half-sister were born, and which he visited several times in his early adulthood. Obama still speaks some Indonesian.”

In speeches tijdens zijn enkele bezoeken aan Indonesië, krijgt hij het grootste applaus als hij zich even in het Bahasa Indonesia uitlaat.

Halus en Kasar

In de Javaanse cultuur zijn verfijning, zelfcontrole en rekening houden met anderen eigenschappen van goed gedrag (halus). Directheid, botheid en egoïsme zijn in de ogen van Javanen juist kasar. Een klein maar duidelijk voorbeeld van hoe je dit bij Obama terugziet, is zijn gebruik van zijn vuist met opgelegde duim in plaats van een opgeheven vinger om een punt te maken. Vooral bij verkiezingsdebatten waar hij aan deelnam, zag je dit gedrag vaak terug.

“At the debates, the president frequently jabbed his hand, with his thumb resting atop a loosely curled fist, to emphasise a point. The gesture — which might appear unnatural in normal communication — was probably coached into Obama to make him appear more forceful … And pointing the index finger is simply seen as rude and too aggressive. (…) But I’d seen this gesture before, and Obama hadn’t learnt it from a debating coach. Whether consciously or not, he was revealing his boyhood in the Indonesian island of Java, where it is considered impolite to point with your index finger.”

Terima Kasih

Ik ga zijn stijl en vooral zijn hoffelijkheid missen, zeker nu met zijn tegenpool aan het hoofd van het (nog steeds) machtigste land. Terima Kasih Obama!

Voors en tegens: Furious 7

27 april 201527 april 2015 Stieve van Wichelen Een reactie plaatsen

Furious 7…
Een lijstje met voors en tegens…
Niet echt spoilers, maar misschien toch niet lezen als je de film nog niet gezien hebt

Voor:

Casten van echte martial artists zoals Ronda Rousey;
In de montage van sommige vechtscènes zie je invloeden uit de ‘The Raid’ films;
Jason Statham als British Badass;
Tony Jaa, Tony Jaa, Tony Jaa…

Tegen:

Erg flauwe oneliners, vooral opgedist door The Rock: “Daddy’s got to go to work”, “Woman, I am te cavalry!” etc;
Ik had Djimon Honsou wel willen zien vechten;
Die drone? Ik weet dat ik deze film niet op geloofwaardigheid moet inschatten, maar kom op… Dat was gewoon idioot…

<Tekst loopt door na onderstaande afbeelding>

In ieder geval heb ik me zeker vermaakt en kijk op zich wel uit naar een volgend deel uit deze serie. Maar eerst Mad Max: Fury Road!